The Times They Are A-Changin' (1)

The Times They Are A-Changin' (1)

Vijfluik over crisisdenken, vernieuwing en leiderschap

Toen Bob Dylan zijn The Times They Are A-Changin' schreef, gaf hij woorden aan een protestgeneratie. Bedoeld of onbedoeld: zijn song hielp mee in de transformatie naar een grotere emancipatie van burgers en vrij(er) denken. Wij vragen ons af: welke dichtregels zou ‘his bobness’ vandaag op zijn tablet typen? Verwoordt hij de financiële malaise waarover iedereen spreekt? Of beschrijft hij de onvermijdelijke teloorgang van een krakend en piepend systeem? Wij dromen hardop en dromen het laatste.

Voor deze serie van vijf blogs over verandering nodigen wij je uit om onze gedachten (en soms: dagdromen) over de huidige tijd te delen. Dingen die ons opvallen. Zaken die ons bezighouden. Vragen waarop wij soms het antwoord ook niet weten. Juist daarom hopen wij te horen hoe jij erover denkt. Reageer!

Robert Jan Steinmetz | Frits Wilmsen | Robin Beker

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Stel dat …

Stel dat we het mis hebben. Stel dat we hebben gevreesd, gezweet en getobt vanwege het verkeerde. Stel – want nu komt het: stel dat de ‘crisis’ geen crisis is, maar een kantelpunt in de geschiedenis. Een verandering naar een nieuw tijdperk. Simpelweg omdat ons oude, bestaande systeem niet meer werkt. Met die zienswijze is direct winst te behalen: crisisdenken maakt angstig en geeft stress.

Veranderingsdenken schept ruimte voor creativiteit en vernieuwing. Dat beroert ons, mensen. We raken weer enthousiast en gemotiveerd.

Tijdens een voorstelling van Theo Maassen was te horen hoe hij daarop naadloos aansluit. Theo zei: ‘Tegenwoordige politici zijn bang voor een nachtmerrie. Daarom maken ze plannen om die nachtmerrie te voorkomen. Terwijl politici vroeger een droom hadden en een plan maakten om die droom te verwezenlijken!’

In deze changing times dienen wij opnieuw te leren kijken. In het boek ‘Theorie U’ van Otto Scharmer lezen we dat oud-president van Tsjechië, Vaclav Havel, het zo formuleerde: ‘Er zijn goede redenen om te stellen dat het moderne tijdperk ten einde is. Het lijkt erop dat iets aan het verdwijnen is en dat iets anders een pijnlijke geboorte doormaakt. Alsof iets aan het afbrokkelen is, in verval raakt door zich zelf uit te putten, terwijl iets anders - vooralsnog iets vaags - uit het puin oprijst’.

We zien de geboorte gebeuren en proberen die een plek te geven. Maar zonder de oude vastgeroeste kaders.

Wij peinzen mee: in deze tijd van turbulentie en verandering lijken oude recepten niet meer te werken. Alsof deze tijd resistent is geworden voor oude oplossingen. Sterker nog, oude oplossingen lijken de problemen groter te maken. ‘Arts en apotheker’ zitten met de handen in het haar. We zijn de kuurtjes voorbij. Welke medicijnen gaan bij de kwalen van deze tijd wel werken?

Voordat wij een nieuw medicijn proberen, willen we meer begrip van de huidige ‘toestand’ ontwikkelen. Dat inzicht kan ons helpen bij onze beslissingen: wat is juist – voor ons als mensheid en voor ieder van ons als individu? En wat is dat niet? In de mist horen we de roep om nieuw leiderschap. Waar vragen we dan eigenlijk om? Welk type denken of welk leiderschap levert antwoorden? Welk leiderschap zorgt voor rechtvaardigheid en vooruitgang? Voor we verdergaan dienen we dát te weten. ‘Grote leiders’ in heden en verleden hebben met ‘grote ideologieën’ een bloedspoor over de wereld getrokken van ellende en onrecht. We vergeten dat niet. Maar toch: stel dat...

Volgende keer: over het onderscheidingsvermogen van de leider